Turizm Rehberliği Bölümü

BÖLÜM ÖZGÖREVLERÄ°

Ülkemizde Turizm RehberliÄŸi eÄŸitimi alanında en köklü bölüm olmanın verdiÄŸi sorumlulukla; turizm politikalarına yenilikçi bir yaklaşım geliÅŸtiren, sektörün güncel ihtiyaçlarını takip ederek Ar-Ge çalışmaları yapan ve nitelikli Turist Rehberi olarak çalışabilecek donanıma ve yeterliliÄŸe sahip Turist Rehberleri yetiÅŸtirmektir.

TURÄ°ZM REHBERLİĞİ BÖLÜMÜ TANITIM

Turizm RehberliÄŸi bölümü 2019 - 2020 eÄŸitim öÄŸretim yılı itibariyle fakülte statüsünde öÄŸrenci alımına baÅŸlamıştır. 2009 yılında ilk 4 yıllık mezunlarını veren bölüm Türkiye’de alanında en yüksek puanla öÄŸrenci alan bölümlerdendir. Günümüze kadar yaklaşık olarak 500’e yakın mezun vermiÅŸ olmakla birlikte mezunlarımızın birçoÄŸu mezun olduktan hemen sonra iÅŸ bulmuÅŸ ve mesleklerini icra etmeye baÅŸlamışlardır. 

Bölümümüzün öÄŸretim dili Türkçe olmakla beraber Ä°ngilizce ve Ä°talyanca dillerinde de eÄŸitimi verilmektedir. Derslerin neredeyse tamamı Sosyal Bilimler ağırlıklıdır. Arkeoloji, Tarih, Sanat Tarihi, Sosyal Psikoloji, Mitoloji, CoÄŸrafya gibi dersler bunlardan bazılarıdır. 

ÇeÅŸme Turizm Fakültesi Turizm RehberliÄŸi bölümü günden güne sektörde adını daha fazla duyurmaya baÅŸlamış ve bölümümüzden mezun olan rehberlerle Türkiye’nin her yerinde hatta yurtdışında dahi karşılaÅŸmak mümkün olmuÅŸtur.

TURİST REHBERLİĞİ MESLEĞİ TARİHİ

Günümüzde özellikle ülkemizde gözde meslekler arasına giren Turizm rehberliÄŸi aslında yeni bir meslek deÄŸildir. Antik çaÄŸlardan beri uygulanan bu mesleÄŸin ne zaman ortaya çıktığı çok net olarak bilinmemektedir. Ancak yerleÅŸik düzene geçilmesinden sonra artan üretim nedeniyle insanlar baÅŸka iÅŸlerle uÄŸraÅŸacak zaman bulup ilahi sorunlar hakkında da düÅŸünmeye baÅŸlamışlardır ve bunun sonucu olarak da üretim fazlasını ihtiyaçları olan mallarla deÄŸiÅŸtirmek için birbirleriyle iliÅŸki kurmak ve seyahat etmek zorunda kalmışlardır. Ticaret amacıyla yapılan bu seyahatlere M.Ö. 18. yy’da Asurlu tüccarların Anadolu’ya yaptıkları iÅŸ gezilerini örnek olarak verebiliriz. Bu seyahatler sırasında tüccarlar, kullanılan güzergâhlar üzerinde kurulan ve ‘wabartum’ denilen otellerde konaklıyorlardı.

Dünyada yazılı kaynaklara geçmiÅŸ ilk rehberler Mısırlı rahipler olarak anılmaktadır. Ancak, Ä°.Ö. 7. yüzyılda baÅŸlayan olimpiyat oyunları organize seyahatlerin baÅŸlangıcı olmuÅŸ ve beraberinde turist rehberliÄŸini de getirmiÅŸtir. Yazarı Herodotos olan ‘’Historia’’ tamamen korunmuÅŸ olması nedeniyle gezi yazılarının baÅŸlangıcı olarak kabul edilir. Roma döneminde ise iki ünlü Anadolulu rehberden bahsedebiliriz. Bunlardan biri Strabon diÄŸeri ise Pausanias’tır. Pausanias’ın yazdığı ‘’Perigesis tes Hellados’’ tam bir rehber kitap niteliÄŸindedir. Antik Yunancada rehber için iki kelime kullanılmıştır:

1. Perigetai (dolaştıran, gezdiren)

2. Exegetai (açıklayan, anlatan)

Mimarlık tarihi baÅŸlamadan önce bile insanlar, bazı doÄŸa harikalarını görmeye gidiyorlardı. Ancak onların bizimkilerden farklı bazı nedenleri vardı. Karlı bir daÄŸ zirvesinde, bir yer altı maÄŸarasında, bir korulukta, bir uçurum kenarında kendilerini tanrılarına daha yakın hissediyorlardı. Bunlar gibi pek çok doÄŸal güzelliÄŸi, gölleri, Nil, Fırat, Menderes gibi nehirleri, yanardaÄŸları, travertenleri ziyaret edip bunları edebi eserlere konu ettiler. Daha sonra insan eliyle yaratılmış harikalar ziyaretçi çekmeye baÅŸladı. Antik dönem turistleri de bizim gibi eskiyi moderne tercih ediyorlardı. Ama arada temel bir fark vardı; onlar efsanevi ve gerçek tarihi bizim kadar kesin ayırt etmiyorlardı. Onlara göre tarih mitolojik hikâyelerde anlatılan çok eski çaÄŸlarda baÅŸlamıştı.

Bireylerin seyahat etmelerinde en önemli faktörlerden biri de yollardır. Antik dönemde geliÅŸen yollarla birlikte seyahatler de artmış seyahatlerin yapıldığı bu önemli yollar üzerinde çeÅŸitli dinlenme tesisleri kurulmuÅŸtur. Bu yollardan Roma döneminde en önemli olanları ‘’Via Regalis’’, ‘’Via Flamnia’’, ‘’Via Aemilia’’, ‘’Via Avrelia’’, ‘’Via Egnatia’’ dır. Bu yollar üzerinde 20-30km’de bir konaklama tesisleri yapılırdı. Özellikle arabalarla seyahat edilmeye baÅŸlandıktan sonra bu yollar düzenlenmiÅŸ ve yolculuÄŸa daha uygun hale getirilmiÅŸtir. Günümüzde de kimi antik kentlerde araba tekerleklerinin izlerini görmek mümkündür.

Turizmin ve turist rehberliÄŸinin günümüzdekine benzer bir niteliÄŸe kavuÅŸması ancak Sanayi Devrimi’ni izleyen yıllarda gerçekleÅŸmiÅŸtir. 1851’de Thomas Cook’un Ä°ngiltere’de düzenlediÄŸi bir günlük tren gezisi modern turizmin baÅŸlangıcı kabul edilmektedir.

Ülkemizde rehberliÄŸin geçmiÅŸi ise 19. yüzyılın sonlarına kadar uzanmaktadır. 1839’da Tanzimat’ın ilanıyla eÄŸitim, güzel sanatlar ve ticaret alanında Avrupa ile iliÅŸkiler geliÅŸmiÅŸ ve Ä°stanbul’da yaÅŸayan yabancı sayısında artış olmuÅŸtur. Avrupa’da seyahat alanındaki geliÅŸmelere paralel olarak Paris-Ä°stanbul arasında Orient-Express tren seferlerinin 5 Haziran 1883’de baÅŸlaması ve Kırım Savaşı’nda Osmanlıların batılı güçleri desteklemesi, Batılıların ülkeye sempati duymalarına, ticaret ve gezi gibi amaçlarla ülkeye yapılan ziyaretlerin yoÄŸunlaÅŸmasına neden olmuÅŸtur.

Bu geliÅŸmeyle birlikte Osmanlı’da 19. yüzyıl sonunda görülmeye baÅŸlayan turist rehberliÄŸi, ülkenin tanıtımı ve ulusal güvenlik açısından büyük önem taşımaktaydı. Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasından iki yıl sonra 8 Kasım 1925 tarih ve 2730 sayılı Ecnebi Seyyahlara Tercümanlık ve Rehberlik Edecekler Hakkında Kararname ile rehberlik konusunda sıkı kurallar getirilmiÅŸtir. Kararnamenin üzerinde durduÄŸu en önemli konu tercüman rehberlerin eÄŸitimiydi, ancak turistik faaliyetlerle ilgili bir kuruluÅŸ olmadığından rehberlerin yeterliliklerinin saptanması konusundaki sınav koÅŸulu kâğıt üzerinde kalmıştır.

Turist rehberliÄŸi ile ilgili ilk yönetmelik 3 Eylül 1971 gün ve 13945 sayılı Tercüman Rehber Kursları ve Tercüman Rehber YönetmeliÄŸi adıyla yayımlanmıştır. Bu yönetmelik 21 Mart 1974 tarihinde deÄŸiÅŸtirilerek Profesyonel Turist RehberliÄŸi YönetmeliÄŸi adını almış, 1981 ve 83 yıllarında bazı deÄŸiÅŸikliklere uÄŸramıştır. 2 Temmuz 1986 tarihinde 19152 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüÄŸe giren Profesyonel Turist RehberliÄŸi YönetmeliÄŸi de bazı deÄŸiÅŸikliklere uÄŸrayarak 25 Kasım 2005 tarihli ve 16004 sayılı Resmi Gazete’de yeni Profesyonel Turist RehberliÄŸi YönetmeliÄŸi adıyla yayımlanmıştır. Günümüzde Bakanlığın açtığı kursların yanında üniversitelerin iki yıllık ön lisans ve dört yıllık lisans programları ile de turist rehberi yetiÅŸtirilmektedir.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan kokartlı (belgeli) profesyonel turist rehberi sayısı günümüzde 9 binin üzerindedir. Ege Üniversitesi Turizm RehberliÄŸi bölümü her yıl mezun ettiÄŸi en az 40 öÄŸrenci ile bu sayıda geniÅŸ bir paya sahiptir.

Gerekli Linkler

Turist RehberliÄŸi Meslek YönetmeliÄŸi

Türkiye Turist RehberliÄŸi BirliÄŸi

İzmir Turist Rehberleri Odası

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı

Egeli Rehberler Blog Sayfası

Akademik Kadro